Πόνος στα γόνατα: Σε τι οφείλεται;
Ο πόνος στα γόνατα είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα που μπορεί να προέρχεται από πολλές διαφορετικές αιτίες. Εξαιτίας της ανατομίας του γόνατος — που περιλαμβάνει τα οστά, τους χόνδρους, τους συνδέσμους, τους τένοντες και τις αρθρώσεις — ο πόνος μπορεί να είναι αποτέλεσμα τραυματισμών, εκφυλιστικών καταστάσεων, φλεγμονών ή άλλων παθήσεων. Ακολουθούν οι πιο συνηθισμένες αιτίες για τον πόνο στα γόνατα:
- Οστεοαρθρίτιδα (εκφυλιστική αρθρίτιδα)
- Αιτία: Η πιο κοινή αιτία για πόνο στο γόνατο, η οστεοαρθρίτιδα συμβαίνει όταν ο χόνδρος που καλύπτει την άρθρωση του γόνατος φθείρεται, προκαλώντας τριβή μεταξύ των οστών.
- Συμπτώματα: Πόνος και δυσκαμψία στο γόνατο, ειδικά μετά από παρατεταμένη καθιστική ζωή ή μετά από δραστηριότητες που απαιτούν κίνηση του γόνατος (όπως ανέβασμα σκαλών ή περπάτημα μεγάλων αποστάσεων). Ο πόνος συνήθως επιδεινώνεται με την κίνηση και βελτιώνεται με την ανάπαυση.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Αιτία: Αυτή η φλεγμονώδης πάθηση του ανοσοποιητικού συστήματος προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις, περιλαμβανομένων των γονάτων, και μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, πρήξιμο και παραμόρφωση.
- Συμπτώματα: Συνεχής πόνος, οίδημα (πρήξιμο) και περιορισμένη κίνηση, που συνήθως επηρεάζουν και τις δύο πλευρές του σώματος. Επίσης, μπορεί να υπάρχει αίσθημα ζέστης στην άρθρωση και πρωινή ακαμψία.
- Τραυματισμοί (διάστρεμμα, ρήξη συνδέσμου ή μηνίσκου)
- Αιτία: Τραυματισμοί που αφορούν τους συνδέσμους (όπως η ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου), τους μηνίσκους ή τους τένοντες μπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο.
- Συμπτώματα: Οξύς πόνος, πρήξιμο και περιορισμένη κινητικότητα του γόνατος. Συχνά υπάρχει δυσκολία στο περπάτημα ή στις σωματικές δραστηριότητες.
- Σύνδρομο patellofemoral (προσωρινή αρθρίτιδα της επιγονατίδας)
- Αιτία: Αυτή η κατάσταση αφορά την επιγονατίδα και την άρθρωση του γόνατος. Συμβαίνει όταν η επιγονατίδα (πατella) δεν κινείται σωστά, γεγονός που προκαλεί πίεση στον χόνδρο της άρθρωσης.
- Συμπτώματα: Πόνος μπροστά από το γόνατο, ιδιαίτερα όταν κάμπτετε το γόνατο (π.χ. κατά την ανέβασμα ή κατέβασμα σκαλών). Ο πόνος μπορεί να επιδεινωθεί με δραστηριότητες όπως το τρέξιμο ή το κάθισμα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
- Τενοντίτιδα του γόνατος (π.χ. τενόντιτιδα επιγονατίδας ή σύνδρομο του “άλματος του τενίστα”)
- Αιτία: Φλεγμονή στους τένοντες του γόνατος λόγω υπερφόρτωσης ή υπερβολικής άσκησης.
- Συμπτώματα: Πόνος γύρω από την επιγονατίδα, ο οποίος συνήθως εντείνεται με την κίνηση ή τις αθλητικές δραστηριότητες. Μπορεί να υπάρχει επίσης ευαισθησία και πρήξιμο στους τένοντες.
- Ρήξη μηνίσκου
- Αιτία: Ο μηνίσκος είναι ένας χόνδρινος δίσκος που λειτουργεί ως αμορτισέρ στην άρθρωση του γόνατος. Οι ρήξεις μηνίσκου μπορεί να συμβούν κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων ή λόγω γήρανσης.
- Συμπτώματα: Οξύς πόνος, οίδημα, αίσθημα μπλοκαρίσματος ή “κλικ” στο γόνατο κατά την κίνηση, και περιορισμένη δυνατότητα κίνησης του γόνατος.
- Σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας (ITB syndrome)
- Αιτία: Η λαγονοκνημιαία ταινία είναι ένας σύνδεσμος που εκτείνεται από την περιοχή της λεκάνης μέχρι την εξωτερική πλευρά του γόνατος. Το σύνδρομο ITB προκαλείται από υπερβολική τριβή του συνδέσμου στον μηρό ή το γόνατο.
- Συμπτώματα: Πόνος στο εξωτερικό μέρος του γόνατος, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων όπως το τρέξιμο, το ποδήλατο ή το περπάτημα σε κατηφόρα.
- Πόνος λόγω υπερφόρτωσης ή κακής στάσης
- Αιτία: Η κακή στάση ή η υπερβολική καταπόνηση από αθλητικές ή καθημερινές δραστηριότητες μπορεί να οδηγήσει σε υπερφόρτωση των αρθρώσεων και των μυών γύρω από το γόνατο.
- Συμπτώματα: Πόνος που εμφανίζεται συνήθως μετά από παρατεταμένη δραστηριότητα ή άσκηση και μπορεί να βελτιωθεί με την ανάπαυση.
- Χρόνια υπερφόρτωση λόγω παχυσαρκίας
- Αιτία: Η υπερβολική πίεση στις αρθρώσεις λόγω του υπερβολικού σωματικού βάρους μπορεί να προκαλέσει φθορά των αρθρώσεων του γόνατος και πόνο.
- Συμπτώματα: Πόνος και δυσκαμψία, κυρίως μετά από παρατεταμένη δραστηριότητα ή μετά από σωματική κίνηση που επιβαρύνει το γόνατο.
- Σύνδρομο τροχιάς επιγονατίδας
- Αιτία: Αυτή η κατάσταση προκαλεί ανωμαλίες στην κίνηση της επιγονατίδας κατά την κάμψη και έκταση του γόνατος.
- Συμπτώματα: Πόνος στην περιοχή γύρω από την επιγονατίδα, ιδιαίτερα όταν γονατίζετε, σκύβετε ή εκτελείτε άλλες κινήσεις που απαιτούν κάμψη του γόνατος.
- Λοιμώξεις ή φλεγμονές
- Αιτία: Σπάνια, λοιμώξεις στην άρθρωση του γόνατος (π.χ. βακτηριακή αρθρίτιδα) μπορεί να προκαλέσουν πόνο, οίδημα και πυρετό.
- Συμπτώματα: Ο πόνος συνοδεύεται συνήθως από οίδημα, ερυθρότητα και αύξηση της θερμοκρασίας της άρθρωσης. Αν υποψιάζεστε λοίμωξη, πρέπει να συμβουλευτείτε αμέσως ιατρό.
- Οστεοχονδρίτιδα αποπτωτική (OCD)
- Αιτία: Πρόκειται για μια κατάσταση όπου το κομμάτι του χόνδρου και το υποκείμενο οστό στο γόνατο διασπώνται και προκαλούν πόνο και περιορισμένη κινητικότητα.
- Συμπτώματα: Ο πόνος είναι συνήθως σταθερός και συνοδεύεται από αίσθημα μπλοκαρίσματος ή δυσκολία στην κίνηση του γόνατος.
Πώς να αντιμετωπιστεί ο πόνος στα γόνατα:
- Ξεκούραση και αποφυγή βαριών δραστηριοτήτων: Η αποφυγή υπερβολικών φορτίων και η ανάπαυση της άρθρωσης του γόνατος είναι σημαντικά για την ανάρρωση
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη ή η παρακεταμόλη μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής.
- Εφαρμογή πάγου ή θερμότητας: Ο πάγος μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του οιδήματος, ενώ η θερμότητα μπορεί να ανακουφίσει από μυϊκούς σπασμούς.
- Φυσιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης, ευλυγισίας και αποκατάστασης μπορεί να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της κινητικότητας και στην πρόληψη περαιτέρω τραυματισμών.
- Επέμβαση (σε σοβαρές περιπτώσεις): Σε περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών ή εκφυλιστικών καταστάσεων, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση, όπως αρθροπλαστική ή αποκατάσταση συνδέσμου.
Αν ο πόνος επιμένει ή επιδεινώνεται, συνιστάται να συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή ορθοπεδικό για ακριβή διάγνωση και θεραπεία.